Kennisveiligheid

Kennisveiligheid betreft de veiligheid van het intellectuele eigendom van hogescholen of universiteiten, zoals wetenschappelijke kennis, onderzoeksresultaten en innovaties. Ook het tegengaan van ongewenste beïnvloeding en dual use gebruik van kennis valt onder dit thema. Voorbeelden van dreigingen zijn (digitale) spionage, diefstal van gegevens en het verlenen van gunsten in ruil voor tegenprestaties.

Onderwijsinstellingen beschikken over kostbare kennis en zijn daarmee een mogelijk doelwit voor economische- en politieke spionage en sabotage. Bepaalde landen, zogenoemde statelijke actoren, zijn geïnteresseerd in verschillende soorten informatie. Uit onderzoek van de AIVD en MIVD blijkt ook dat meerdere Nederlandse sectoren doelwit zijn geweest van digitale spionage, waaronder onderwijsinstellingen, onderzoeksinstituten en denktanks.

De gevoelige informatie wordt bijvoorbeeld verkregen door studenten en onderzoekers naar Europese onderwijsinstellingen te sturen om kennis op te halen. Verdere risico’s ten aanzien van kennisveiligheid zijn de aanhoudende internationale samenwerkingsverbanden tussen (academische) kennisinstellingen. Door de grote mate van kennisoverdracht is en blijft de sector een doelwit voor buitenlandse dreigingen. Dat brengt het dilemma met zich mee tussen enerzijds de openheid die nodig is voor onderwijs en onderzoek, anderzijds de bescherming die nodig is om ongewenste kennisoverdracht tegen te gaan.